خرید اسباب بازی

برخلاف نظر برخی از والدین، اسباب بازی نه وسیله‌ای برای مشغولیت، بلکه‎ ابزاری برای کمک به رشد و پرورش ذهنی، جسمی و اجتماعی کودکان است.

مقدمه

مطمئناً یکی از مهمترین عوامل رشد ذهنی، روانی و جسمی در کودکان، بازی کردن است. در واقع بازی کردن باعث می‎شود کودک تجربه‌های جدیدی به دست بیاورد و نسبت به پیرامون خود آگاهی‌های لازم را کسب کنند که همین امر می‎‌‌تواند بهترین راهکار برای رشد آنها به شمار رود. به عبارت دیگر، بازی کردن یکی از ضروری‎ترین ملزومات تعلیم و تربیت کودکان است و فعالیتی است که تأثیر زیادی در رشد همه جانبه آنها دارد.

اسباب بازی وسیله‌‎ای است که امر بازی کردن کودکان را تسهیل می‌کند و به آنها کمک می‎کند تا حتی اگر تنها هستند، بتوانند خود را سرگرم کنند. با این حال دنیای اسباب بازی‌ها پیچیده و چند وجهی است و برای این که بتوان به کمک اسباب بازی رشد کودکان را سبب شد باید نسبت به انتخاب آنها و دیگر موضوعات مرتبط با اسباب بازی‌ها، به اندازه کافی دانش و توجه داشت؛ به دلیل اهمیت این موضوع، تصمیم گرفتیم تا در این مقاله تا جای ممکن درباره اسباب بازی صحبت کنیم و اطلاعات مفیدی را ارائه دهیم؛ بنابراین اگر شما هم دغدغه رشد کودکان خود را دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

فواید اسباب بازی برای کودکان

برخی تصور می کنند که بازی کردن با اسباب بازی صرفاً برای سرگرمی و پر کردن اوقات فراعت کودکان است و رابطه‌‌ای با یادگیری آنها ندارد ولی این موضوع مورد تأیید محققان نیست. مطالعات انجام شده نشان می دهد که بازی کردن در واقع به نوعی، همان یادگیری است و کودکان می توانند از طریق بازی کردن بسیاری چیزها را بیاموزند. به عبارت دیگر، بازی کردن یکی از مراحل ضروری رشد کودکان است و به همین دلیل نباید اهمیت آن را در دوران کودکی را نادیده گرفت. در ادامه به برخی فواید اسباب بازی می پردازیم:

تحریک اولیه‌ رشد مغز

اسباب بازی می‌تواند از جهات مختلف به رشد مغزی کودکان کمک کند که یکی از ساده ترین آنها، تجربه ضروری زندگی است که زمینه‌ساز رشد مغز می‌شود.

دانشمندان علوم اعصاب به این نتیجه رسیده‌ اند که بازی کردن با اسباب بازی می‌تواند باعث ایجاد تغییرات شیمیایی و فیزیولوژیک در مغز کودکان شود که این تغییرات بیشترین فایده را برای قشر مغز دارد یعنی همان ناحیه‌ای که با پردازش رفتارهای شناختی ارتباط بیشتری دارد.

تقویت هوش

بازی با اسباب بازی می‌تواند با داشتن هوش بیشتر در سنین بالاتر ارتباط داشته باشد. مطالعات نشان می‌‎دهد که اگر کودکان با انواع اسباب بازی با کیفیت بازی کنند، در پنج سالگی بهره‌ هوشی بالاتری خواهند داشت. برخی از روان ‌شناسان این نظریه را تأیید کردند که بازی با اسباب بازی می‌تواند رشد شناختی، زبانی و اجتماعی کودک را تقویت کند.

شکل‌ گیری تفکر خلاقانه

شاید آشکارترین فایده خرید اسباب بازی این باشد که باعث افزایش خلاقیت در کودکان می‌شود. همان طور که می دانید، خلاقیت با تفکر واگرا رابطه نزدیکی دارد. تحقیقات بیانگر این موضوع است که بازی با اسباب بازی، در شکل‌گیری تفکر واگرا مؤثر است.

برخی دیگر از مطالعات نشان می دهد که بازی‌های آزادی که کودکان با اسباب بازی های خود می کنند مخصوصاً بازی‌های نمایشی با پیشرفت تفکر واگرا در ارتباط هستند. بازی‌های آزاد در واقع ساختار مشخصی ندارند و در آن‌ها کودکان خودشان ساختار بازی را طراحی کنند. در بازی‌های نمایشی، کودکان با اسباب بازی های خود داستان سرایی می‎کنند و در مرحله‌ بعد آن‌ها را اجرا می‌کنند. در این نوع بازی‌هایی که کودکان با اسباب بازی‌های خود انجام می‌دهند، آزادانه فکر کنند و همین آزادی در فکر و عمل موجب تقویت خلاقیت در آنها می‌شود.

بهبود مهارت‌های کلامی و ارتباطی

یکی دیگر از فواید بازی کودکان با اسباب بازی، ارتقای مهارت‌های ارتباطی آنها در سنین بالاتر است. در مطالعه‎ای که با هدف درک ارتباط میان مهارت‌های ارتباطی و بازی کردن کودکان انجام شد، محققان دریافتند که بازی با اسباب‌بازی‌ها چه تأثیراتی بر کودکان دارد. در این تحقیق معلوم شد که در صورتی که مادر برای یک اسباب‌بازی نامی را انتخاب کند و در بازی با آن اسباب‌بازی با کودک خود مشارکت کند، بعد از سه ماه فرزند او دارای مهارت‌های کلامی بهتری خواهد بود.

ارتقای مهارت‌های کنترل عواطف و هیجانات

کنترل هیجانات یکی از مهارت‌های مهم برای رفتن کودکان به مدرسه است. کودکانی که توانسته‌‎اند این مهارت را به دست آورند، آمادگی بیشتری برای حضور در مدارس خواهند داشت. این قبیل کودکان معمولاً برای رسیدن نوبتشان صبورتر هستند، در برابر وسوسه‌ برای گرفتن اشیاء مختلف مقاومت بیشتری از خود بروز می‌دهند، می‌‎توانند هیجانات منفی خود را کنترل کنند و فعالیت‌های چالش‌ برانگیز را ادامه دهند.

کسب مهارت کنترل هیجان نه تنها برای کسب موفقیت‌های تحصیلی لازم است بلکه موجب می‌شود کودک موفقیت‌های اجتماعی بیشتری را به دست بیاورد.

رشد همدلی و شایستگی اجتماعی

بازی کردن با اسباب بازی برای تقویت رشد اجتماعی کودکان هم ضروری است. به عبارت دیگر، بازی‌های فعال و بدون ساختار فرصت مناسبی برای پرورش مهارت‌های اجتماعی است. وقتی در بازی، کودکان نقشی را اجرا می‌کنند یا با کودکان هم سن و سال خود معاشرت می‌کنند، در واقع، مهارت‌های اجتماعی بیشتری را می‌آموزند.

همان طور که گفتیم، بازی فرصتی مناسب، برای یادگیری تعاملات اجتماعی است. کودکان همکاری با دیگران، خود کنترلی پیروی کردن از قوانین و شیوه کنار آمدن با دیگران را در خلال بازی‌ یاد می‌گیرند.

کودکانی که بیشتر با اسباب بازی‌های خود بازی می‌کنند، شادتر هستند و در شرایط مختلف بهتر سازگار می‌شوند، در میان هم‌سالان خود محبوب‌تر هستند، تعاملات اجتماعی بیشتری دارند و همدلی بیشتری از خود بروز می‌دهند.

ارتقای سطح سلامت جسمی و روانی

گفتیم که بازی کردن با اسباب بازی موجب تقویت مهارت کنترل هیجان می‌شود و این مهارت می‌تواند نقش مهمی در تاب‌آوری و سلامت روانی کودکان بازی کند؛ از سوی دیگر بازی‌هایی که با فعالیت‌های بدنی همراه است، قدرت و استقامت و مهارت‌های حرکتی کودکان را تقویت می‌کنند و در بالا بردن سطح سلامت جسمی کودکان تأثیر دارند.

کسب تجربیات مفید در زندگی

تفاوتی نمی‌‎کند که کودکان با اسباب بازی ارزان قیمت بازی کنند یا اسباب بازی جدید و یا اسباب بازی گران قیمت داشته باشند؛ به طور کلی بازی کردن با انواع اسباب بازی باعث می‌شود که مهارت حل مشکلات را یاد بگیرند. هم چنین کودکان در حین بازی با اسباب بازی‎های خود فرصتی پیدا می‌کنند تا با مشکلات مواجه شوند و آن‌ها را حل و فصل کنند. در واقع اسباب بازی‌ فرصت امنی برای کودکان فراهم می‌کند تا بتوانند برای کسب مهارت‌ تمرین کنند. هنگامی که کودکان در بازی‌ با اسباب بازی‌های خود نقش‌های مختلف را می‌پذیرند، در واقع با دیدگاه‌های گوناگون آشنا می‌شوند و این امر به تقویت تفکر انتزاعی در کودکان کمک می‌کند.

برقراری رابطه‌ بهتر با والدین و مربیان و …

والدینی که با استفاده از انواع اسباب بازی ایرانی و اسباب بازی خارجی با فرزندان خود بازی می‌کنند، رابطه بهتر و مستحکم‎تری با آن‌ها دارند. به عبارت دیگر، لحظات بازی والدین با بچه ها جزء تجربه‌های شیرین کودکان به حساب می‎آید؛ تجربیاتی که می‎تواند به رشد ذهنی کودکان کمک کند.

بهترین اسباب بازی برای کودکان

همان طور که گفتیم، کودکان نباید کاری جز بازی کردن با انواع اسباب بازی‌های خود داشته باشند؛ در واقع، بازی باید کار کودکان باشد و البته که اسباب بازی وسیله کار آنها باشد درست مانند بزرگسالان، کودکان هم برای انجام کارهای خود نیاز به ابزار و وسایل مناسب دارند که همانا اسباب بازی هایی متناسب با سن، جثه و نوع فعالیت آنها است. تا جایی که حتی کودکانی که اسباب بازی خاصی ندارند هم خود را با انواع وسایل خانه مانند بشقاب، کاسه، تلفن، قاشق، کمد لباس‌ها و … سرگرم می‎‌کنند.
به بیان ساده، اسباب بازی برای کودکان ابزاری است که توسط آن مهارت‌‎های مختلف را در خود پرورش می دهند. کودک با بازی کردن با انواع اسباب بازی اعم از ماشین، عروسک، هواپیما، قطار، وسایل خانگی کوچک و… نقش‌ها و مهارت‌های مختلف زندگی را یاد می‎گیرد و تصویری از وظایف افراد مختلف جامعه در ذهن خود می‌پروراند.
هم چنین با بازی کردن با انواع جورچین، پازل، مکعب و مهر‌ه ‎های سرهم کردنی مهارت‌های حرکتی در دست‌های او تقویت می‌شود و هماهنگی بین چشم و دست و قدرت تفکر در او پرروش پیدا می‌‎کند و هنگامی که با توپ بازی می‎کند، تاب می‎خورد، و آنگاه که یک قطار اسباب بازی را می‎‌‌کشد و طناب بازی می‎کند، مهارت‌های حرکتی دست و پاهای کودک تقویت می‌شود.
به عبارت ساده، بازی برای کودکان دقیقاً عین زندگی است. در واقع تصور یک دنیای بدون بازی و اسباب بازی برای کودکان غیر ممکن است زیرا اسباب بازی می‎‌تواند به رشد و پرورش شخصیت کودک کمک کند.
هیچ چیزی در زندگی کودکان، جای اسباب بازی را نمی‎گیرد. کودکان نه تنها با ماشین عروسک یا خرس پشمالوی اسباب بازی سرگرم بازی می‎‌شوند، بلکه به آن اسباب بازی روح می‌دهد، با او وارد دوستی می‌شود، درد دل می‌کند و از ترس‌ها و نگرانی‌هایش با او حرف می‎زند.

انتخاب اسباب بازی مناسب 

کودکان می‌توانند به وسیله بازی با اسباب بازی‎های خود، به تجربیات محدودشان وسعت و غنا بدهند و در خیال خود تجسمی از زندگی واقعی بسازند. در واقع، بهترین اسباب بازی باید بتواند نه تنها کودکان را سرگرم کند، بلکه به رشد و پرورش آنها نیز کمک کند.
پدر و مادرها هم باید آگاه باشند که تمایل کودکان به بازی و علاقه آنها به داشتن انواع اسباب بازی علامت کنجکاوی و سلامت عقل کودکان است. کودکی که بازی کردن بخشی از زندگی روزانه او را پر می‌کند، به نسبت یک کودک منزوی و گوشه گیر دارای اخلاق فردی و اجتماعی بهتری است. یک اسباب بازی مناسب باید بتواند قوه خلاقه و آفرینندگی کودک را تقویت کند، موجب خیال پردازی و پرورش تصورات کودک شود، به درک و فهم کودک از قوانین طبیعی کمک کند و در حالی که توانایی‌های کودک را بالا می‌برد به رشد فرهنگی او نیز یاری رساند.
بهترین اسباب بازی‌هایی که می‌توانند باعث رشد قدرت تفکر کودکان شوند، آنهایی هستند که شکل و اندازه‎ای خاص ندارند و کودک این امکان را دارد که با توجه به ذوق و سلیقه خود آنها را تغییر دهد. اسباب بازی‎‌هایی همچون چوب، گل رس، خمیر، مکعب‌های یک اندازه، ظرف‎های کوچک و بزرگ آب،  کاغذهای رنگی، مقوا و… سبب تخلیه هیجانات کودکان، پرورش قدرت خلاقیت و همین طور درک ویژگی‎های (نظیر وزن، اندازه، سطح، حجم و…) مواد مختلف می‌‎شود.
به عنوان مثال، هنگامی که کودک تکه‌ه‎ای چوب را در یک ظرف آب می‌‎اندازد، متوجه می‌‎شود که چوب روی آب می‌ماند و در آن فرو نمی‌رود؛ ولی هنگامی که یک تیله یا مهره‎ای فلزی را در ظرف آب می‌اندازد، تیله یا مهره، بلافاصله به ته ظرف می‎رود و با همین بازی ساده، کودک متوجه می‎‌شود که تکه چوب با وجود این که بزرگتر است ولی روی سطح آب شناور می‌ماند، ولی تیله یا مهره با وجود این که کوچکتر هستند، به ته ظرف می‌روند.

بسیاری از بازی‌هایی که کودکان با اسباب بازی‌های خود انجام می‌دهند، می‌تواند بر تجربه‌های آنها در سنین بزرگسالی تاثیر بگذارد. در صورتی که بازی را یک اصل اساسی بدانیم که به وسیله آن، کودک خود را با جنبه‌های گوناگون زندگی آشنا می‌‎کند و به او در سازگاری با محیط اطراف کمک می‌‎کند، باید قبول کنیم که برای انتخاب بازی و اسباب‌ بازی مناسب باید هوشیاری و دقت لازم را به کار ببریم.

چرا باید اسباب بازی خریداری کنیم؟

همان طور که گفتیم، یکی از روش‌های بسیار موثر و کارآمد یادگیری برای کودکان، بازی کردن با اسباب بازی است. کودکان از سنین کم با استفاده از بازی شروع به یادگیری می‌کنند. این روش به اندازه‎ای تأثیر گذار است که حتی امروزه به منظور آموزش بزرگسالان هم از بازی استفاده می‌شود. ولی ابزار آموزش کودکان انواع اسباب بازی است. به همین منظور باید از جدیدترین اسباب بازی‌ها و البته با کیفیت ترین آنها استفاده کرد.

یکی از دلایل اصلی اهمیت بازی کردن و خرید اسباب ‌بازی این است که مهارت‌های مختلف کودکان و همین طور جنبه‌های مختلف ذهنی آن ها همچون هوش اجتماعی، هوش هیجانی، رفتارهای حرکتی، قدرت تحلیل و استدلال و… با بازی کردن با اسباب بازی در آنها تقویت می‌شود. از سوی دیگر کودک با بازی و استفاده از اسباب ‌بازی است که شادی و خوشحالی واقعی را تجربه می‌کند و می‌تواند ناکامی‌ها و اضطراب‌های خود را به زبان بیاورد. شاید به همین دلیل است که بسیاری از محققان، کودکان را در حالی که انجام بازی با اسباب بازی هستند به تماشا می‌نشینند تا متوجه جزئیات رفتارهای آن‌ها شوند. اما در کنار تمام آن مواردی که تاکنون ذکر شده است، چه چیز دیگری است که بازی با اسباب‌بازی را با اهمیت کرده و پدر و مادرها را وادار به خرید اسباب بازی می‌‎کند؟

مسلماً بازی ‌کردن باعث شناخت و یادگیری در کودکان می‌شود که می‌توان آن را در سه وجه مورد بررسی قرار داد:

شناخت و درک کودک از محیط اطراف و افرادی که با او در ارتباط هستند؛ اعم از والدین، مربیان و گروه هم سالان
شناخت کودک از خود، مهارت‎ها، توانمندی‌ها و نقاط ضعف و غیره
شناخت و یادگیری مهارت‎های حل مسئله و رفع موانع موجود
با توجه به این که موارد مختلفی را در خصوص تاثیر اسباب ‌بازی بر کودکان عنوان کردیم و گفتیم که اسباب بازی می تواند شرایط مطلوب برای بازی کودکان را فراهم کند، ممکن است این پرسش پیش بیاید که بازی کردن و تهیه اسباب ‌بازی‌های مناسب برای کودکان چه اثراتی بر رشد کودکان دارد و می‎تواند کدام جنبه‌های ذهنی و روحی آن‌ها را تقویت ‌کند؟ در پاسخ به این پرسش، می‌توان به جنبه‌های رشد در زمینه‌های گوناگون اشاره کرد که عبارتند از:
رشد مهارت‌های ذهنی، رشد مهارت‌های عاطفی، رشد جسمی و مهارت‌های حرکتی، رشد، مهارت‌های اجتماعی و رشد مهارت‌های اخلاقی است.

اسباب بازی مناسب چه تاثیری روی پرورش کودک دارد؟

قبل از هر چیز بهتر است ببینیم که چرا اسباب بازی‌ برای کودک شما تا این اندازه مهم است؟ در نگاه نخست، اسباب بازی به عنوان نوعی سرگرمی برای کودک به نظر می‎رسد. با این حال حتی زمانی که فرزند شما یک ماهه است هم می‎تواند از اسباب بازی‌ برای درک جهان پیرامون خود استفاده کند. در واقع، کودک به بازی با اسباب بازی مشغول می‌شود و از این راه مهارت‌هایی را به دست می‌آورد که در زندگی مهم و سرنوشت‌ساز هستند.

بنابراین باید نگاه خود را به اسباب بازی تغییر داد. به عبارت دیگر هرچیزی اسباب بازی شدن را برای کودکان دارد. از دسته‌ کلید تا یک قابلمه یا فنجان زیرا اسباب بازی به واقع ابزاری برای پرورش خلاقیت کودکان است. هر چند که شاید شما در مورد اسباب بازی فکر می‌کنید که آن‌ها ابزاری برای پر کردن اوقات فراغت کودکان محسوب می شوند ولی در اصل کودک با استفاده از اسباب بازی دارد با چالش های زندگی در مقیاس کوچک، برخورد می‎کند؛ به عنوان مثال وقتی یک پازل به کودکان می‌دهید، به او این فرصت را می‎دهید تا الگوها را تشخیص دهد. در ادامه به برخی از اثرات اسباب بازی بر پرورش کودکان می‎پردازیم:

بهبود تفکر خلاق

اولین تاثیر اسباب بازی در رشد کودک به موضوع خلاقیت اشاره می‎کند. وقتی مجموعه‌ای از اسباب بازی‌ها همانند مهره‎های ساختمانی لگو، عروسک یا خوراکی‌های مصنوعی را در اختیار کودکان قرار می‌دهید، او داستانی را در ذهن خود می‌سازد؛ مثلاً مهره‎های لگو نقش دیوارهای بلند یک قلعه را بازی می‌کنند، خوراکی‌ها پلاستیکی، بخشی از یک رستوران خیالی می‎شوند و عروسک حکم یکی از اعضای خانواده‌ کودک را بازی می‌کنند.

کودکان با انجام این کارها تلاش می‌کنند تا دنیای اطراف خود را بهتر درک کنند. هم چنین بازی با اسباب بازی به آن‌ها کمک می‌کند تا همه چیز را به طور گسترده مشاهده کنند.

توسعه مهارت‌های حرکتی

هنگامی که کودکان در حال دست ‌کاری اسباب بازی‎هایشان هستند، در واقع مشغول توسعه مهارت‌های حرکتی خود هستند بنابراین اجازه دهید تا آن گونه که می‎خواهند با اسباب بازی‎های خود بازی کنند؛ به عنوان مثال دختر بچه‎‌ها آن طور که دوست دارند با عروسک‌های خود ارتباط برقرار کنند.

به طور کلی عروسک‌ها به گونه‎ای طراحی می‌شوند که کودکان به راحتی می‌‎توانند آن‎ها را به موقعیت‌های خاص منتقل کنند.

اسباب بازی‌های زیاد و مختلف دیگری هم وجود دارد که به کودکان در رشد مهارت‌های حرکتی آنها کمک می‌کند. به عنوان مثال می‌توانید به آنها یک چوب فنردار بدهید تا به کمک آن بپر بپر کنند، یا یک توپ برای شوت کردن و ضربه زدن به آنها بدهید. وقتی که کودکان بتوانند بر بازی با اسباب بازی تسلط پیدا کنند، مهارت‌های حرکتی آنها را توسعه می‌یابد.

بلوغ عاطفی

کودکان نه تنها باید مهارت‌های جسمی را بیاموزند، بلکه باید بتوانند در یک محیط امن از لحاظ عاطفی بالغ شوند. اسباب بازی‌ها ابزار مناسبی است تا کودکان در کنار آنها احساس امنیت کنند. شاهد این موضوع این مثال‎ها است که کودکان اغلب اسباب بازی‎های مورد علاقه خود را با خود به تختخواب می‎برند یا این که به عنوان مثال وقتی می‌‎خواهند به مطب پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنند، یکی از دوست داشتنی‌ترین اسباب بازی‌های خود را نیز زیر بغل می‎زنند و با خود می‎برند زیرا اسباب بازی مورد علاقه کودکان می‌تواند آرامش شما را تامین کند.

توسعه شناختی

کودکان در مدرسه، مهارت‌های مهمی مانند ریاضی و زبان را یاد می‎گیرند. ولی پیش از این که به مدرسه بروند، این مفاهیم را از طریق بازی با اسباب بازی‌ یاد می‌گیرند.

اسباب بازی‌های متنوع، مهارت‌های شناختی متفاوتی را به کودکان آموزش می‌دهد. به عنوان مثال، مهره‎های ساختنی لگو به توانایی حل مسئله در کودکان کمک می‌کند. دسترسی به انواع اسباب بازی‌ها به کودکان کمک می‌کند تا پیش از رفتن به مدرسه این مهارت‌ها را توسعه دهند.

ایجاد مهارت‌های اجتماعی

و اما آخرین رد پای استفاده از اسباب بازی در پرورش کودکان به کسب مهارت‎های اجتماعی آنها باز می‎گردد. همه پدر و مادرها می‎خواهند ببینند که فرزندشان با هم سالان خود به راحتی دوست می‌‎شود و با دیگران ارتباط سالم برقرار می‌کند. زمانی که کودکان با اسباب بازی مشغول بازی می‌شوند، فرا می‎گیرند که ابتدا با شما و سپس با دیگر اطرافیان خود ارتباط برقرار كنند.

سخن پایانی

برخلاف بسیاری که فکر می‎کنند اسباب بازی‌ها تنها وسایلی هستند که کودکان می‌توانند به کمک آنها اوقات فراغت خود را پر کنند، اسباب بازی ابزاری است که به رشد چند جانبه کودکان کمک کرده و آنها را آماده ورود به دنیای بزرگسالی می‎کند. تفاوتی ندارد که برای کودکان خود اسباب بازی ارزان خریداری کنید یا به سراغ اسباب بازی گران قیمت بروید، مهم این است که اسباب بازی را که انتخاب می‎کنید مناسب سن آنها باشد و آنها به بازی با اسباب بازی خریداری شده، از خود رغبت نشان دهند.

برای مشاهده و مشاوره خرید اسباب بازی به زوما تویز سر بزنید!

بهترین اسباب بازی را برای فرزند خود تهیه کنید.